Καθώς η ώρα της οριστικής αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν όλο και σιμώνει, η κατάσταση στη βασανισμένη χώρα γίνεται όλο και πιο περίπλοκη και οι «παίκτες» -πλην ενός- μοιάζουν να μην μπορούν να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους.
Οι πανίσχυροι Ταλιμπάν
Κατ’ αρχάς, για την ώρα πλεονέκτημα στο σκηνικό που διαμορφώνεται στο Αφγανιστάν έχουν οι Ταλιμπάν, οι οποίοι μετά από χρόνια στην παρανομία και το αντάρτικο μοιάζουν έτοιμοι να ανακαταλάβουν την εξουσία στη χώρα. Ήδη, οι δυνάμεις των φανατικών ισλαμιστών μαχητών έχουν καταλάβει οκτώ πρωτεύουσες επαρχιών της χώρα, καθώς το βράδυ της Τρίτης κατέλαβαν την πόλη Πουλ-ε-Χούμρι, πρωτεύουσα της επαρχίας Μπαγλάν, 200 χλμ βορείως της Καμπούλ.
Από την περασμένη Παρασκευή οι Ταλιμπάν έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους τη Ζαράνζ, πρωτεύουσα της επαρχίας Νιμρόζ, την Σεμπεργάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Τζαουζάν, τη Σαρ-ε-Πουλ, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, την Κουντούζ της ομώνυμης επαρχίας, την Αϊμπάκ, πρωτεύουσα της επαρχίας Σαμανγκάν, την Ταλοκάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Ταχάρ και τη Φάρα, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας.
Επί χρόνια το βόρειο Αφγανιστάν θεωρούνταν το πιο ειρηνικό μέρος της χώρας, με τους Ταλιμπάν να έχουν πολύ μικρή παρουσία εκεί, ωστόσο, ο σχεδιασμός τους φαίνεται ότι είναι να καταλάβουν αρχικά το βόρειο Αφγανιστάν, καθώς και τα βασικά μεθοριακά περάσματα στον βορρά, τα δυτικά και τον νότο και στη συνέχεια να πλησιάσουν στην Καμπούλ.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της χώρας έχει ουσιαστικά αποσύρει τις δυνάμεις της από τις επαρχίες και επικεντρώνει τις προσπάθειές της στην υπεράσπιση των μεγάλων αστικών κέντρων (και πρωτίστως της Καμπούλ) και προσπαθεί να έλθει σε συνεννόηση με το Πακιστάν, ώστε να ελεγχθεί η στρατολόγηση από τους Ταλιμπάν νέων μαχητών από τη γειτονική χώρα που «είδαν φως και μπήκαν» αλλάζοντας δραματικά τις ισορροπίες.
Η Ουάσινγκτον νίπτει τας χείρας της
Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ μοιάζουν να «νίπτουν τας χείρας τους» για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, με τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Τζον Κέρμπι, να δηλώνει ότι -παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί έχουν πραγματοποιήσει αεροπορικά χτυπήματα σε βάρος των Ταλιμπάν σε μια προσπάθεια να μπει φρένο στην προέλασή τους- είναι οι κυβερνητικές δυνάμεις της χώρας που θα πρέπει να την υπεραπιστούν από τους μαχητές, λέγοντας ότι «είναι δική τους μάχη».
Πάντως, ο Αμερικανός ειδικός επιτετραμμένος για το Αφγανιστάν Ζαλμάι Χαλιλζάντ αναχώρησε για το Κατάρ, όπου θα ασκήσει «πίεση στους Ταλιμπάν να σταματήσουν τη στρατιωτική επίθεσή τους και να διαπραγματευτούν πολιτική επίλυση» της σύγκρουσης, ανακοίνωσε τη Δευτέρα το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. «Σε αρκετούς σχεδιαζόμενους κύκλους συναντήσεων τις επόμενες τρεις ημέρες, αντιπρόσωποι κρατών της περιοχής και πέραν αυτής καθώς και διεθνών οργανισμών θα πιέσουν για να υπάρξει μείωση της βίας και δέσμευση ότι δεν θα αναγνωριστεί μια κυβέρνηση που θα επιβληθεί διά της βίας», ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ανακοίνωσή του.
Το αδιέξοδο της Τουρκίας
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα σχέδια της Τουρκίας για μόνιμο «πόδι» στη χώρα μοιάζουν πιο εύθραυστα και από ραγισμένο ποτήρι. Ως γνωστόν, η Άγκυρα έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να διατηρήσει στο Αφγανιστάν δύναμη η οποία θα έχει ως αποκλειστική αποστολή την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ, θέμα ο Ερντογάν έθεσε στον Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Βέβαια, η Άγκυρα ζητά από τις ΗΠΑ, αν τελικά οι δυνάμεις της παραμείνουν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, να τους παράσχει αεροπορική υποστήριξη για την ασφάλεια του αερολιμένα.
Για την ώρα, το αίτημα/πρόταση της Τουρκίας είναι σε φάση διαπραγμάτευσης, ωστόσο, οι Ταλιμπάν έχουν ξεκαθαρίσει ότι απορρίπτουν ρητά ένα τέτοιο ενδεχόμενο: «Η απόφαση των τούρκων ηγετών δεν είναι συνετή, αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας μας και της εδαφικής μας ακεραιότητας», δήλωσαν, τονίζοντας ότι «παροτρύνουμε έντονα τους Τούρκους αξιωματούχους να αντιστρέψουν την απόφασή τους, επειδή είναι επιζήμια για τις δύο χώρες. […] Θεωρούμε την παραμονή ξένων δυνάμεων στην πατρίδα μας από οποιαδήποτε χώρα με οποιοδήποτε πρόσχημα ως κατοχή, και οι εισβολείς θα αντιμετωπίζονται με βάση τη φετφά των 1.500 διακεκριμένων μελετητών που εκδόθηκε το έτος 1422 Hijri Lunar (2001) – μια φετφά μέσω της οποίας διεξάγεται τζιχάντ εδώ και 20 χρόνια».
H Τουρκία επιχείρησε να χαμηλώσει τους τόνους, με τον ίδιο τον Ερντογάν να δηλώνει ότι η Άγκυρα δεν έχει πρόβλημα με τους Ταλιμπάν και την ακραία προσέγγισή τους στο Ισλάμ, με εκπρόσωπο της οργάνωσης να απαντά ότι πάντα υπάρχει χώρος για συζήτηση, αλλά θέτοντας την αποχώρηση των Τούρκων στρατιωτών από τη χώρα ως προαπαιτούμενο. Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμα κι αν τελικά οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμφωνία για την ασφάλεια του Διεθνούς Αεροδρομίου Χαμίντ Καρζάι, οι Ταλιμπάν αργά ή γρήγορα θα κάνουν δύσκολη τη ζωή των Τουρκών στρατιωτών και το σχέδιο θα ανατραπεί.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Πηγή: economico.gr
