Πριν από μερικά χρόνια, αν κάποιος σας έλεγε ότι μια ρετροσπεκτίβα του Ταρκόφσκι, όπως αυτή που φιλοξενήθηκε στον θερινό κινηματογράφο «Ριβιέρα» στα Εξάρχεια, θα συγκέντρωνε τόσο πολύ κόσμο κάθε ημέρα για μια ολόκληρη εβδομάδα, ίσως να τον θεωρούσατε απίστευτο. Ειδικότερα, αν προσθέτατε ότι το αφιέρωμα στον Κουροσάβα στις «Νύχτες Πρεμιέρας» θα ήταν sold out έναν μήνα αργότερα, θα βάζατε στοίχημα ότι πρόκειται για κάποιον από άλλο πλανήτη. Και το πιο ενδιαφέρον είναι ότι το μεγαλύτερο κομμάτι αυτού του κοινού είναι νεαρής ηλικίας.
Μια γενιά που έχει κατηγορηθεί για αποστασιοποίηση από τον πολιτισμό, που έχει βασιστεί στα κινητά τηλέφωνα και αναφέρεται σε μια γλώσσα περιορισμένων λέξεων, αποδεικνύει τώρα την αξία της απέναντι στις παλαιότερες γενιές. Η επιτυχία αυτών των εκδηλώσεων θα μπορούσε να αποδοθεί σε προσωρινούς παράγοντες, όπως η τρέχουσα μόδα και ο φόβος του να χάσει κανείς κάτι (FOMO), ή ακόμη και στις επιπτώσεις της πανδημίας. Ωστόσο, η ακριβής αιτία απαιτεί μια σοβαρή κοινωνική μελέτη για να κατανοηθεί το πολιτισμικό γούστο και η διαμόρφωσή του.
Η αντίληψη ότι οι νέοι φοβούνται την «υψηλή» κουλτούρα και ότι οι πολιτιστικές καινοτομίες τους προκαλούν ανασφάλεια αντανακλά μια προjection των ανησυχιών της προηγούμενης γενιάς, η οποία βίωσε τον φόβο του διανοουμενισμού. Οι μπροστάρηδες της Μεταπολίτευσης, ενώ προώθησαν τη διάδοση των ιδεών, έφεραν ταυτόχρονα και το φόβο της αλλοτρίωσης. Αυτή η αντίφαση φαίνεται σε προϊόντα μαζικής κουλτούρας που συνδυάζουν το εκκεντρικό και το εναλλακτικό, όπως η Δήμητρα από τη σειρά «Απαράδεκτοι» ή ο Τζίμης Πανούσης, ο οποίος αναφέρεται στην σύγκρουση ανάμεσα στην καινοτομία και την παράδοση.
Σήμερα, οι νέοι δεν παλεύουν με την ταυτότητά τους όπως οι προηγούμενες γενιές. Με μια εκπαίδευση που τους προσφέρει ευρεία γνώση, δεν βιώνουν την ανασφάλεια της πολιτιστικής αλλαγής, αλλά την οικονομική επισφάλεια. Η φαινομενική αποδοχή της καινοτομίας αποτελεί για αυτούς τον τρόπο σύνδεσης με την τέχνη και την υψηλή κουλτούρα. Εξερευνούν την «υψηλή» τέχνη με σκοπό να βρουν στη ζωή τους ένα βαθύτερο νόημα, συγκεκριμένα μέσω έργων καλλιτεχνών όπως ο Ταρκόφσκι και ο Κουροσάβα, σε έναν κόσμο που μοιάζει όλο και πιο απάνθρωπος.
Πηγή: tovima.gr
