Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία, δυτικοί σχολιαστές , πολιτικοί σύμβουλοι και πολιτικοί ηγέτες έχουν εγείρει το φάσμα του πυρηνικού πολέμου για να επιχειρηματολογήσουν κατά του εφοδιασμού των Ουκρανών με όπλα αυτοάμυνας από φόβο μήπως προκαλέσουν τη Ρωσία.
Αλλά αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ, οδηγώντας μας πιο κοντά στην πυρηνική καταστροφή, αναφέρει η Τζέιντ ΜακΓκλιν, αρθρογράφος στον Guardian.
Για τους Ουκρανούς, το ερώτημα αν η Ρωσία θα σαμποτάρει τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια (ZNPP) τον μεγαλύτερο της Ευρώπης, στη νότια Ουκρανία, είναι εδώ και καιρό το “πότε” και όχι το “αν”.
Το να επικεντρωνόμαστε μόνο στο πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας αποσπά την προσοχή από πιο άμεσες απειλές, δηλαδή την υποτιθέμενη τοποθέτηση εκρηκτικών γύρω από το ZNPP, το οποίο βρίσκεται υπό κατοχή από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις από τον Μάρτιο του 2022. Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει στρατιωτικό προσωπικό και εξοπλισμό εντός της εγκατάστασης, και υπάρχουν αναφορές ότι τα παιδιά και οι οικογένειες των Ουκρανών χειριστών που αναγκάστηκαν να εργαστούν στο ZNPP κρατούνται όμηροι στη Ρωσία , έχοντας απομακρυνθεί από την περιοχή του εργοστασίου υπό το πρόσχημα της «εκκένωσης». Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων ρωσικών εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία, ο φόβος ότι το Κρεμλίνο προετοιμάζει μια πράξη πυρηνικής τρομοκρατίας δεν είναι παράλογος, αναφέρει η αρθρογράφος.
Τα σενάρια
Ακόμη και η χρήση ενός τακτικού πυρηνικού όπλου, που θα είχε ως αποτέλεσμα μια μικρότερη έκρηξη, θα ήταν καταστροφή για την Ουκρανία.
Το πότε θα μπορούσε να συμβεί αυτό ή το πώς θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί παραμένει ασαφές.
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι είναι πιθανό η Ρωσία να ανατινάξει ένα μικρό τμήμα του εργοστασίου, όπως έναν ψυχόμενο αντιδραστήρα, για να στείλει μήνυμα του τι είναι ικανή να κάνει ή για να επιβραδύνει την ουκρανική αντεπίθεση. Αυτό θα ήταν απίθανο να οδηγήσει σε διαρροή ραδιενέργειας – αλλά υπάρχουν και πολύ πιο επικίνδυνα σενάρια.
Μια ισχυρότερη έκρηξη θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη στο προστατευτικό κέλυφος ενός αντιδραστήρα, εξαπλώνοντας την ακτινοβολία περίπου 350 μίλια από το σημείο της έκρηξης και δημιουργώντας μεγαλύτερη ζημιά.
Ίσως οι απειλές μπορούν να απορριφθούν ως μέρος του πολέμου πληροφοριών της Ρωσίας – ένας άλλος τρόπος για να τρομοκρατηθεί ο ουκρανικός άμαχος πληθυσμός. Αλλά η πυρηνική καταστροφή δεν είναι κάτι που αφήνουμε στην τύχη ή στα ημίμετρα. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) με έδρα τη Βιέννη εργάστηκε κάτω από δύσκολες συνθήκες για να διασφαλίσει την ασφάλεια του εργοστασίου, αλλά έχει χάσει την εμπιστοσύνη πολλών στην Ουκρανία. Στην τελευταία του επιθεώρηση, ο ΔΟΑΕ επέμεινε ότι το εργοστάσιο ήταν ασφαλές, αλλά ζήτησε επίσης περαιτέρω πρόσβαση, καθώς δεν του επέτρεψαν να δει τμήματα του χώρου όπου Ουκρανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι έχουν τοποθετηθεί νάρκες.
Ο ΔΟΑΕ
Αυτή η κατάσταση είναι αβάσιμη. Απαιτείται πολύ πιο ισχυρή δράση για την αποκατάσταση της πυρηνικής ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Η καλύτερη δυνατή πιθανότητα αποστρατικοποίησης (και αποκατάληψης) του ZNPP θα περιλάμβανε μια πολυμερή ομάδα εργασίας που θα συγκροτείται από μέρη που εμπιστεύονται όλες οι πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ινδίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, η οποία θα μπορούσε να εποπτεύει την περιοχή γύρω από τον σταθμό με τον ΔΟΑΕ υποστήριξη και τεχνογνωσία.
Ελλείψει τέτοιων προσπαθειών, μεγάλο μέρος της Ευρώπης παραμένει όμηρος της τύχης. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει τώρα να λάβουν ορισμένες σκληρές αποφάσεις, αντί να υποχωρήσουν για άλλη μια φορά στον ρωσικό εκβιασμό ή να αγνοήσουν το πρόβλημα μέχρι να αρχίσει να εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα της Ουκρανίας – και όχι μόνο.


Πηγή: economico.gr