H «Αμερική επιστρέφει» είναι το μότο και το δόγμα του Τζο Μπάιντεν σε ό,τι αφορά την εξωστρέφεια και το γεωπολιτικό status των ΗΠΑ υπό την προεδρία του – το ερώτημα όμως ίσως είναι, που, και με ποιους όρους, «επιστρέφει».
Σε πρώτο χρόνο, κι έναν μήνα μετά την έναρξη της θητείας Μπάιντεν, η απάντηση που δίνει στο συγκεκριμένο ερώτημα το Politicο είναι πως αυτή η επιστροφή δεν φορά απαραιτήτως και την Μέση Ανατολή. ‘Η, τουλάχιστον, ότι παρά το άνοιγμα και τον επαναπροσδιορισμό των ΗΠΑ ως παγκόσμιας ηγετικής δύναμης, η Μέση Ανατολή δεν είναι ψηλά στον κατάλογο των προτεραιοτήτων της νέας αμερικανικης κυβέρνησης.
Γιατί η Μέση Ανατολή δεν είναι προτεραιότητα για τον Μπάιντεν
“Ο πρόεδρος μέχρι τώρα έχει κάνει μόνον ένα τηλεφώνημα σε αρχηγό κράτους στη Μέση Ανατολή – τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενζαμιν Νετανιάχου . Κι ακόμη και αυτό το τηλεφώνημα καθυστέρησε περισσότερο από τρεις εβδομάδες και ήρθε μετά τις αντίστοιχες επικοινωνίες με άλλους συμμάχους, ή ακόμη και αντιπάλους των ΗΠΑ όπως η Ρωσία και η Κίνα” γράφει το Politico.
Στην ίδια ανάλυση επισημαίνεται ακόμη πως μια από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν η ανακοίνωση του τερματισμού της υποστήριξης των ΗΠΑ στις επιχειρήσεις υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη, ενώ είχε ήδη προηγηθεί και το πάγωμα των πωλήσεων όπλων στα κράτη του Κόλπου. Επιπλέον, σημειώνεται ότι ο Λευκός Οίκος σκοπίμως δεν βγήκε μπροστά και αντέδρασε με χαμηλούς τόνους στην επίθεση στο βόρειο Ιράκ που κόστισε την ζωή σε 13 τούρκους αιχμαλώτους – μια στάση που πυροδότησε κύμα οργής στην κυβέρνηση Ερντογάν κατά της Ουάσιγκτον.
Ο Λευκός Οίκος “κοιτά” προς την Ασία, την Ευρώπη και το δυτικό ημισφαίριο
«Εάν πρέπει να απαριθμήσουμε τις περιοχές του πλανήτη που βλέπει ο Μπάιντεν ως προτεραιότητα, η Μέση Ανατολή δεν είναι στην πρώτη τριάδα», δήλωσε πρώην ανώτερος αξιωματούχος εθνικής ασφάλειας και στενός σύμβουλος του αμερικανού προέδρου.
«Στην πρώτη γραμμή», πρόσθεσε, «είναι η Ασία-Ειρηνικός, η Ευρώπη και το δυτικό ημισφαίριο. Και αυτό αντικατοπτρίζει μια πολυμερή παραδοχή – το γεγονός ότι τα ζητήματα που απαιτούν την προσοχή μας έχουν αλλάξει καθώς ο μεγάλος ανταγωνισμός εξουσίας [με την Κίνα και τη Ρωσία] αναδύεται ξανά”.
Ενας δεύτερος άτυπος σύμβουλος του Τζο Μπάιντεν, θέτει το ζήτημα σε πιο ευρεία διάσταση «Η κυβέρνηση είναι απλώς εξαιρετικά στοχοπροσηλωμένη για να αφεθεί να παρασυρθεί στην Μέση Ανατολή», λέει.
Εδώ, βεβαίως, το Politico σημειώνει ότι και οι προκάτοχοι του Μπάιντεν δοκίμασαν κατά καιρούς την ίδια αποστασιοποίηση από την συγκεκριμένη περιοχή, αλλά η Μέση Ανατολή έχει πάντοτε έναν τρόπο να επανατοποθετείται στην πρώτη γραμμή.
Ως προς τους άξονες και τις προτεραιότητες, πάντως, της εξωτερικής πολιτικής Μπάιντεν έχει κι ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Foreign Affairs σχεδόν παράλληλα με την ανάλυση του Politico.
Το “δόγμα Κάρτερ” και η γεωπολιτική των πετρελαίων
Πρόκειται για άρθρο που υπογράφει ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Κρις Μέρφι, υποστηρίζοντας ότι, εν έτει 2021, η Αμερική πλέον δεν μπορεί να πορεύεται με γεωπολιτική της πυξίδα το «δόγμα Κάρτερ» – το δόγμα που είχε εισάγει το 1980 ο τότε αμερικανός πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ οριοθετώντας ως «υπ’ αριθμόν ένα» κίνδυνο για τις ΗΠΑ την απώλεια πρόσβασης στο πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής.
Ο Κρις Μέρφι σημειώνει ότι την εποχή εκείνη οι Ηνωμένες Πολιτείες βασίστηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά στις εισαγωγές πετρελαίου για να τροφοδοτήσουν την οικονομία τους και το 29% αυτού του πετρελαίου προήλθε από τον Περσικό Κόλπο.
«Σήμερα», γράφει, «οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν τόσο πετρέλαιο όσο εισάγουν από το εξωτερικό. Και από το εισαγώμενο πετρέλαιο μόνον το 13% προέρχεται από χώρες του Κόλπου: Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισάγουν τώρα περισσότερο πετρέλαιο από το Μεξικό από ό, τι από τη Σαουδική Αραβία».
Και σ’ αυτό το πλαίσιο, ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών τονίζει ότι «ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πρέπει να αναγνωρίσει τις νέες πραγματικότητες και να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών στον Κόλπο με τρόπο που θα προάγει τις αμερικανικές αξίες, θα κρατά την Ουάσιγκτον μακριά από περιττές ξένες συγκρούσεις και θα δίνει προτεραιότητα στην περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα..»
Πηγή: economico.gr
