Βασικό βήμα για την εκκίνηση του πρώτου κύκλου κατεδαφίσεων αυθαιρέτων αποτελεί η πρόσφατη απόφαση του προέδρου του Πράσινου Ταμείου, κ. Ιωάννη Ανδρουλάκη, ο οποίος ενέκρινε την οικονομική στήριξη ύψους 2.000.000 ευρώ. Αυτή η χρηματοδότηση προορίζεται αποκλειστικά για την υλοποίηση των κατεδαφίσεων κατά την περίοδο 2024-2025, έπειτα από σχετικό αίτημα από το ειδικό Σώμα Επιθεωρητών και Ελεγκτών του ΥΠΕΝ, γνωστό και ως “Ράμπο” του περιβάλλοντος.
Η πρώτη προτεραιότητα των κατεδαφίσεων θα είναι τα νέα αυθαίρετα, δηλαδή εκείνα που κτίστηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά. Αν οι ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων προσπαθήσουν να κινηθούν νομικά, οι διαδικασίες ακύρωσης θα περιορίζονται σε 4,5 μήνες. Στη συνέχεια, στη λίστα των κατεδαφίσεων θα ενταχθούν και κτίσματα που υπήρξαν “τακτοποιημένα” με ψευδείς δηλώσεις, παράνομα κτίσματα σε δημόσιες εκτάσεις, ή αυθαίρετα προ του Ιουλίου 2011 που δεν έχουν νόμιμη τακτοποίηση.
Μια άλλη σημαντική διάσταση της διαδικασίας είναι ότι οι κατεδαφίσεις θα γίνονται αιφνιδιαστικά και οι περιοχές που θα επηρεαστούν θα ανακοινώνονται λίγο πριν από την εκτέλεση των εργασιών. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, είχε προαναγγείλει αυτή την αρχή των κατεδαφίσεων από τον περασμένο Ιανουάριο, ξαναφέροντας στο προσκήνιο τις σχετικές ρυθμίσεις για την αυθαίρετη δόμηση που ενσωματώθηκαν στο νόμο 5106/2024.
Η διαδικασία εκταμίευσης θα υλοποιηθεί με τη έκδοση εντάλματος, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ο φάκελος των δικαιολογητικών από το Πράσινο Ταμείο. Οι πληρωμές θα μπορούν να γίνουν και απευθείας στους εργολάβους ανάθεσης του ΥΠΕΝ για την εκτέλεση των κατεδαφίσεων. Σε περίπτωση που υπάρξουν προβλήματα στις συμβάσεις, οι εργολάβοι θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα που κυμαίνονται από 6.000 έως 10.000 ευρώ, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης που απαιτεί την κατεδάφιση.
Σημαντικό είναι ότι προβλέπεται η κατεδάφιση αυθαίρετων που σχετίζονται με σοβαρές περιβαλλοντικές ζημιές, δίνοντάς τους προτεραιότητα. Κάθε χρόνο, ο στόχος είναι να κατεδαφίζεται αριθμός αυθαιρέτων που ισούται με τα οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφισης, με κριτήρια χρονολογίας και περιβάλλοντος. Για τους ιδιοκτήτες που αποδέχονται την αυτοψία και προχωρούν σε κατεδάφιση ή αποκατάσταση του κτίσματος, υπάρχει η δυνατότητα διαγραφής του 50% του προστίμου ανέγερσης και παύσης διοικητικών κυρώσεων.
Σε εκκρεμότητα είναι η νομοθεσία για τα αυθαίρετα “Κατηγορίας 5”, που αναφέρεται σε κτίσματα με σοβαρές πολεοδομικές παραβάσεις, και το πρόβλημα αυτό διατηρείται για χρόνια. Ειδικότερα, τα δημόσια κτίρια και τα σχολεία με αυθαιρεσίες δεν μπορούν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά προγράμματα ανακαίνισης ή αναβάθμισης. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναμένει ότι η συζήτηση σχετικά με την κατηγορία αυτή θα επαναληφθεί όταν ξεκινήσει η διαδικασία κατεδάφισης των αυθαιρέτων.
Πηγή: tovima.gr
