Δύο αμερικανοί επιστήμονες, οι Βίκτορ Αμπρος και Γκάρι Ράφκαν, κέρδισαν εφέτος το Νομπέλ Ιατρικής για την ανακάλυψή τους σχετικά με το microRNA και τη σημασία του στην μετα-μεταγραφική ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Η ανακοίνωση της επιτροπής του βραβείου έγινε σήμερα λίγο μετά το μεσημέρι. Παρά την ονομασία του, το βραβείο θα έπρεπε να αναφέρεται και ως Νομπέλ Φυσιολογίας, καθώς οι δύο επιστήμονες εντόπισαν έναν μηχανισμό απαραίτητο για τη ζωή.
Για να κατανοήσουμε τη σημασία αυτής της ανακάλυψης, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα, όλα με το ίδιο DNA. Κάθε κύτταρο όμως δεν χρησιμοποιεί όλα τα γονίδια του DNA του, αλλά μόνο όσα απαιτούνται για τις συγκεκριμένες λειτουργίες του. Για παράδειγμα, οι μυϊκοί ιστοί χρειάζονται κάποια γονίδια ενεργοποιημένα για να λειτουργούν σωστά, ενώ άλλα γονίδια είναι αναγκαία για το πεπτικό σύστημα.
Αυτό που καθιστά αυτή την ανακάλυψη σημαντική είναι ότι επιτρέπει στους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τους μηχανισμούς που διαχειρίζονται τη γονιδιακή έκφραση. Συγκεκριμένα, οι Αμπρος και Ράφκαν εργάστηκαν με το μικροσκοπικό πειραματόζωο Caenorhabditis elegans, το οποίο διαθέτει 1000 περίπου ειδικευμένα κύτταρα. Μελετώντας συγκεκριμένα στελέχη του, ανακάλυψαν ότι το γονίδιο lin-4 δεν οδηγούσε στη δημιουργία πρωτεΐνης, αλλά ενός μικρού RNA που ρύθμιζε τη σύνθεση ενός άλλου γονιδίου, του lin-14, καθορίζοντας έτσι το μήκος του σκουληκιού.
Η ιδέα ότι ένα RNA μπορεί να έχει ρυθμιστική λειτουργία στην πρωτεϊνοσύνθεση ήταν μια αναπάντεχη ανακάλυψη. Σήμερα γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον 1000 διαφορετικά λειτουργικά microRNA υπάρχουν στον ανθρώπινο οργανισμό, ελέγχοντας πότε και ποιες πρωτεΐνες θα παραχθούν. Παρόλο που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν άμεσες εφαρμογές των ευρημάτων τους, η κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που καθορίζουν τη λειτουργία των κυττάρων είναι θεμελιώδης για την έρευνα της ζωής και τις πιθανές μελλοντικές εφαρμογές.
Πηγή: tovima.gr