Πολλές φορές πάει η στάμνα στη βρύση, αλλά μόνο μία σπάει: η λαϊκή θυμοσοφία ταιριάζει γάντι στην κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Τουρκία εξαιτίας της άφρονος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου της χώρας.
Ήδη η Τουρκία βρίσκεται «στα σχοινιά» σε τρία νέα μέτωπα που άνοιξαν τις τελευταίες ώρες και από τα οποία προς το παρόν όχι μόνο δεν φαίνεται διέξοδος διαφυγής, αλλά όπως εξελίσσονται τα πράγματα το πιθανότερο σενάριο είναι αυτό της επιδείνωσης και του κινδύνου έτι περαιτέρω απομόνωσης και -στη μία περίπτωση- και εξευτελισμού της Άγκυρας.
Τέλος η διαδικασία προσέγγισης με την Αίγυπτο
Όμως ας τα πάρουμε με τη σειρά: θυμάστε που πριν από περίπου ένα χρόνο η Τουρκία επιχειρούσε, στο πλαίσιο της πολλαπλής επίθεσης φιλίας που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε εξαπολύσει προς διάφορες χώρες της ευρύτερης περιοχής, να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο; Ε, καλό είναι να ξεχάσουμε την επιχείρηση αυτή, καθώς το εγχείρημα μοιάζει να βυθίζεται αύτανδρο και οι σχέσεις των δύο χωρών να μπαίνουν σε πάγο.
Συγκεκριμένα, ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ, Σαμέχ Σουκρί ξεκαθάρισε, στη διάρκεια συνέντευξής του στο Al Arabiya, ότι το Κάιρο διακόπτει κάθε συνομιλία με την Άγκυρα, λέγοντας ότι «η Τουρκία δεν έχει απομακρύνει τα στρατεύματά της από τη Λιβύη. […] Αυτό παραβιάζει τις συμφωνίες που έχουν γίνει στο παρελθόν γι’ αυτό και η Αίγυπτος διακόπτει κάθε επαφή με την Τουρκία». Ο Σουκρί, σε κάθε άλλο παρά διπλωματικό τόνο, προσέθεσε ότι «οι δύο διερευνητικές συναντήσεις (σ.σ. με την Άγκυρα) έδωσαν την ευκαιρία να εκφράσουμε τις ανησυχίες μας για τις περιφερειακές καταστάσεις. Αυτός ο δρόμος δεν έχει ξανανοίξει, καθώς δεν υπάρχουν αλλαγές όσον αφορά τις πρακτικές της Τουρκίας στη Λιβύη».
Αφορμή για την «έκρηξη» της Αιγύπτου στάθηκε το τουρκολιβυκό σύμφωνο για τις θαλάσσιες ζώνες και η πρόσφατη συμφωνία των δύο χωρών για τους υδρογονάνθρακες, καθώς το Κάιρο δεν αναγνωρίζει ως νόμιμη την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά, θεωρώντας ότι η εντολή της έχει ήδη λήξει και ότι η νόμιμη κυβέρνηση είναι αυτή του Φάθι Μπασάγκα που διορίστηκε πρωθυπουργός από το λιβυκό κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά δεν έχει αναλάβει, καθώς ο Ντμπεϊμπά -που συνεργάζεται με την Τουρκία- δεν αποχωρεί.
Στο επίκεντρο η Λιβύη
Στο πλαίσιο αυτό ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ τόνισε ότι η κατάσταση παραβιάζει τη συμφωνία του Σκιράτ με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ – η οποία ορίζει την εξουσία και τη διάρκεια της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης – προσθέτοντας ότι «η διεθνής κοινότητα για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν υψώνει τη φωνή της για να ξεκαθαρίσει αυτό το θέμα» και ότι «υπάρχει μια άλλη κυβέρνηση που δεν μπορεί να αναλάβει τις αρμοδιότητές της».
Μάλιστα, ο Σουκρί υποστήριξε ότι αυτό το θέμα περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση στη Λιβύη, και καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη κοινής συμφωνίας μεταξύ των λιβυκών κομμάτων προκειμένου να διεξαχθούν εκλογές. «Εάν θέλουμε ένα διεθνές σύστημα βασισμένο σε κανόνες, αυτοί οι κανόνες θα πρέπει να γίνονται σεβαστοί χωρίς διπροσωπία. […] Αυτοί οι κανόνες θα πρέπει να εφαρμόζονται σε οποιαδήποτε περιοχή, οποιαδήποτε σύγκρουση ή οποιαδήποτε πολιτική κατάσταση, και όχι να αποφεύγονται ή να αγνοούνται, κάτι που νιώθουμε στη Λιβύη».
Το κακό για την Τουρκία είναι ότι, ενώ η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει ρευστή και ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανατραπεί, πλέον η σχέση της με την Αίγυπτο ξαναμπαίνει στην κατάψυξη. Αν μάλιστα στην εξίσωση προστεθούν και οι εξαιρετικές σχέσεις Καΐρου-Αθήνας, γίνεται προφανές ότι η Άγκυρα όχι μόνο χάνει την ευκαιρία να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την μεγαλύτερη αραβική χώρα στην περιοχή, αλλά, παράλληλα φέρνει ακόμα πιο κοντά δύο χώρες που μπορούν να της κάνουν τη ζωή δύσκολη σε όλα τα επίπεδα.
Σε δίκη οι μπράβοι του Ερντογάν
Εν τω μεταξύ, το «φάντασμα» των… τσαμπουκάδων που οι μπράβοι του Ερντογάν έκαναν σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών και ανδρών της ασφάλειας των ΗΠΑ το 2017 κατά την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Ουάσινγκτον έρχεται πλέον να… στοιχειώσει εκ νέου τις σχέσεις Τουρκίας και Αμερικής, καθώς οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να παραπέμψουν σε δίκη τους άνδρες της προσωπικής φρουράς του Ερντογάν για βιαιοπραγία έξω και πέρα από τα όρια των αρμοδιοτήτων τους.
Παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας η υπόθεση να μην φθάσει σε ακροαματική διαδικασία -αρχικά υποστηρίζοντας ότι χρήζει ασυλίας και εν συνεχεία ότι οι μπράβοι του Ερντογάν ξυλοκόπησαν διαδηλωτές έξω από το σπίτι του Τούρκου πρέσβη στην Ουάσινγκτον για λόγους προστασίας του προέδρου-, γνωμοδότηση των υπουργείων Δικαιοσύνης και Εξωτερικών των ΗΠΑ, καθώς και της υπηρεσίας ασφαλείας (Secret Service) ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία δεν πληροί τα κριτήρια της ασυλίας που προβλέπεται στον νόμο «Foreign Sovereign Immunities Act» (FSIA).
Η Άγκυρα σε μια κίνηση πανικού και καθυστέρησης πήγε την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο, ωστόσο κι εκεί έπεσε σε τοίχο, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση απέρριψε κατηγορηματικά τη βάση του νομικού επιχειρήματος της Τουρκίας και εισηγήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο μέσω του νομικού της εκπροσώπου (solicitor general) να ανοίξει τον δρόμο για την εκδίκαση της υπόθεσης, δηλαδή, οι μπράβοι του Ερντογάν να δικαστούν κανονικά στις ΗΠΑ.
Μάλιστα, η νομική εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Ελίζαμπεθ Πρέλογκαρ, τόνισε ότι «τα γεγονότα που διαπιστώθηκαν από το Περιφερειακό Δικαστήριο και έγιναν αποδεκτά από το Εφετείο των ΗΠΑ αποδεικνύουν ότι το τουρκικό προσωπικό ασφαλείας χρησιμοποίησε βία που υπερβαίνει κάθε αντίληψη της προστατευτικής λειτουργίας του. Ως εκ τούτου, η χρήση βίας δεν προστατεύεται από την εξαίρεση του FSIA (Foreign Sovereign Immunities Act)».
Πανικός για τα σιτηρά
Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, ο Ερντογάν βλέπει τη συμφωνία για τα ουκρανικά σιτηρά -την οποία υπερηφανευόταν ότι αυτός την είχε επιτύχει- να βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης και το φάσμα της επισιτιστικής κρίσης να επιστρέφει με έντονο τρόπο, καθώς η Μόσχα δηλώνει ότι οι εξελίξεις δεν καλύπτουν τα συμφωνηθέντα και ότι ετοιμάζεται να αποχωρήσει από τη συμφωνία για τη μεταφορά σιτηρών από την Ουκρανία και τη Ρωσία.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ πίεσε τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Σόιγκου ώστε η Μόσχα θα πρέπει να αναθεωρήσει την απόφασή της και να μην αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα. Σε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, αναφέρεται ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν νωρίτερα οι δύο υπουργοί, ο Ακάρ επεσήμανε στον Σόιγκου τη σπουδαιότητα της συμφωνίας και υπογράμμισε πως θα πρέπει να εξακολουθήσει να εφαρμόζεται ανεξαρτήτως των εξελίξεων στο πεδίο των μαχών.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, εξήγησε στον ρώσο ομόλογό του πως η συμφωνία είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Πάντως, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντιμίτρι Πεσκόφ επέρριψε και πάλι την ευθύνη στις ενέργειες της Ουκρανίας για τη διακοπή της συμφωνίας και τόνισε πως οι ρωσικές επαφές με την Τουρκία και τον ΟΗΕ, που μεσολάβησαν για την επίτευξή της τον Ιούλιο, συνεχίζονται. Αρνήθηκε ωστόσο να σχολιάσει όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να συμβεί, κατά την άποψη της Ρωσίας, προκειμένου να συνεχιστεί η συμφωνία.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσειςΠηγή: economico.gr
