Το εργατικό δυναμικό της Γερμανίας, που φτάνει τα 47 εκατ. άτομα, θα σταματήσει πολύ σύντομα να αναπτύσσεται, σύμφωνα με ένα μοντέλο που κατάρτισε γερμανικό κρατικό ινστιτούτο ερευνών,. Ίσως και να έχει σταματήσει ήδη. Και αυτό θα σηματοδοτήσει το αποκορύφωμα ενός οικονομικού υπερ-κύκλου, που μεταμόρφωσε μια χώρα κατεστραμμένη από τον πόλεμο σε μια βιομηχανική υπερδύναμη και ένα από τα πλουσιότερα κράτη του κόσμου.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η εποχή όπου η μία μετά την άλλη οι γενιές των Γερμανών έβλεπαν το επίπεδο ζωής τους να βελτιώνεται, πλησιάζει στο τέλος της. «Οι ημέρες αυτές έχουν τελειώσει. Τα θεμέλια της περαιτέρω αύξησης της ευημερίας καταρρέουν», προειδοποίησε φέτος η αναπτυξιακή τράπεζα KfW.
Υπονομεύεται η οικονομική ανάπτυξη
Μόνο για να παραμείνει στα σημερινά επίπεδα, η Γερμανία χρειάζεται 400.000 νέους μετανάστες τον χρόνο. Και ενώ αυτή την εποχή τα νούμερα των αφίξεων ενισχύονται λόγω των προσφύγων από την Συρία ή την Ουκρανία, οι Γερμανοί ψηφοφόροι εμφανίζονται επιφυλακτικοί απέναντι στις υποσχέσεις ότι οι μετανάστες μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη. Τουλάχιστον αυτό τους έλεγαν το 2015, όμως μόνο 1 στους 2 πρόσφυγες εκείνου του κύματος είχε βρει δουλειά στη Γερμανία πέντε χρόνια αργότερα. Καθώς η γερμανική οικονομία πασχίζει να ενσωματώσει τους ένα εκατομμύριο Ουκρανούς που έφτασαν τον τελευταίο χρόνο, η στήριξη για το αντιμεταναστευτικό κόμμα Alternative for Deutschland αυξάνεται.
Μία λύση είναι να πειστούν περισσότεροι Γερμανοί να μπουν στο εργατικό δυναμικό. Όμως αυτή η «δεξαμενή» είναι περιορισμένη, καθώς η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία 30 χρόνια και πλέον ξεπερνά τα επίπεδα των άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ ευθυγραμμίζεται με τα δεδομένα των ΗΠΑ.
Στροφή στους συνταξιούχους
Μία ομάδα στην οποία θα μπορούσε να στραφεί η Γερμανία είναι οι συνταξιούχοι. Κάτω από το 9% των Γερμανών ηλικίας άνω των 65 ετών δουλεύει, την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό πλησιάζει το 20% στις ΗΠΑ και το 25% στην Ιαπωνία. Με την ηλικία συνταξιοδότησης να αυξάνεται σταδιακά στα 67 έως το 2030, το ποσοστό των εργαζόμενων συνταξιούχων αναμένεται να αυξηθεί, αλλά με αργούς ρυθμούς.
Επομένως, η μελλοντική ανάπτυξη της Γερμανίας θα μπορούσε να στηριχθεί στην αύξηση της παραγωγικότητας του κάθε εργαζόμενου. Όμως, το μέγεθος αυτό παρουσιάζει στασιμότητα τα τελευταία χρόνια, έχοντας αυξηθεί μετά βίας κατά 2% από το 2015, έναντι 8% στις ΗΠΑ. Ένας λόγος πίσω από τη χαμηλή παραγωγικότητα είναι ότι η Γερμανία έχει μείνει πίσω στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Όμως και πάλι, ο φαύλος κύκλος κάνει την εμφάνισή του: Οι νέες τεχνολογίες αυξάνουν μεν την παραγωγικότητα, αλλά χρειάζονται εξειδικευμένους εργάτες για να τις χειριστούν.


Πηγή: economico.gr